Wellicht herken je het bij je eigen kind, of wellicht bij een kind van een ander. Maar het is je vast wel eens opgevallen dat er kinderen zijn die eigenlijk altijd last lijken te hebben van een snotneus. Dat kan voor een kind best wel vervelend zijn en ook voor de ouders, die maken zich dan snel zorgen om de weerbaarheid van hun zoon of dochter. Daarnaast betekent een snotneus op school tegenwoordig ook een retourtje naar de teststraat van de GGD, ook een activiteit die je liever niet wekelijks op je to do list ziet staan.
Bron: nl.freepik.com
Maar hoe kan het dat het ene kind altijd met een snotneus rond loopt en het andere kind niet? Het kan grofweg te maken hebben met drie zaken:
1) Constitutie.
2) Voeding.
3) Omgeving en leefstijl.
Als eerste sta ik kort stil bij constitutie. Constitutie gaat over hoe sterk je op deze aarde bent gezet: wat heb je fysiek en qua gezondheid en genen wel en wat juist niet meegekregen van jouw ouders. Volgens de TCM (5 elementenvoeding / Traditionele Chinese Geneeskunde) wordt je constitutie bepaald door de gezondheid van de ouders tijdens de conceptie. Als je constitutie minder sterk is dan ben je vaak vatbaarder voor externe pathogene factoren (ziektemakers van buitenaf). Dat maakt het moeilijker om aan je weerstand te werken, maar gelukkig niet onmogelijk als je aandacht hebt voor de volgende twee punten.
Als tweede: voeding. Verkeerde voeding, eenzijdige voeding of een overmaat aan bewerkte voeding (dat waar de supermarkt vol mee ligt) kan er voor zorgen dat je vatbaarder bent voor bacteriën, virussen en schimmels en dat je afweer verzwakt is. Vanuit de 5 elementenvoeding speelt dampvorming, vorming van afvalstoffen in je lichaam daarbij een grote rol evenals de staat van je Milt die verantwoordelijk is (samen met de pancreas) voor enzymproductie en dus de vertering van voedsel. Voeding die je niet goed verteert kan niet worden omgezet in energie of bouwstoffen maar worden opgeslagen als afvalstoffen, denk bijvoorbeeld aan vet, slijm of vocht (zie daar de snotneus).
Voeding nuttigen volgens je stofwisseling helpt al ontzettend om dampvorming tegen te gaan, dat betekent bij kinderen vooral: zet ze eens een uitgebreid buffet voor en laat ze eten wat ze lekker vinden. Zorg daarbij dat er alleen volwaardige voeding op tafel staat: eieren, volkoren rijst, witvis, vette vis, vet vlees (vet wil niet zeggen gefrituurd, denk eerder aan rundergehakt), mager vlees (kipfilet), groenten, aardappelen. Kiest je kind met name voor de vetarme voeding en veel groenten/rijst, dan zal hij/zij waarschijnlijk meer een koolhydraattype zijn, en passen koolhydraten en magere vlees/vis goed bij hem/haar. Kiest hij/zij meer voor de vetrijke producten ook helemaal ok, dan is beter om je kind ook regelmatig deze producten voor te schotelen en zeker niet teveel granen en zetmeelrijke groenten op te dringen om de gezondheid en weerstand optimaal te houden. Wordt er van alles wat gekozen dan is “van alles wat” de voeding die hij/zij dagelijks nodig heeft.
Er is ook voeding die ongeacht de stofwisseling kan leiden tot dampvorming, een verzwakking van je Milt en een verlaagde weerstand bij kinderen:
A) Overmaat aan suiker. De R zit ondertussen in de maand, maar helaas zit ook de S in de feestdagen. De S van Suiker, Snoep, Sinterklaas en Santa. Het snoepen is in deze periode bijna niet tegen te gaan, en dat hoeft ook niet, maar zorg ervoor dat je niet dagelijks het suikervat aanslaat en las even een pauze in tussen Sinterklaas en Kerst. Waarom? Suiker heeft nul (ja echt, geen enkel) toegevoegde waarde voor je lichaam. Om een aantal dingen (zeker niet uitsluitend) te noemen in relatie tot je weerstand: suiker onttrekt voor de verbranding vitaminen en mineralen aan je lichaam. Kalk wordt bijvoorbeeld onttrokken aan je botten bij een overmatige suikerinname. Deze verbranding kost daarnaast veel energie. Voor het immuunsysteem is het van belang om de bloedsuikerspiegel zo gelijk mogelijk te houden. 1 theelepel suiker zet je immuunsysteem namelijk zes uur onder druk en dit zorgt op dat moment voor een verlaagde weerstand en een verlaagd energie (Qi)niveau. Suiker is daarnaast thermisch koud en koelt je lichaam en met name je aardeorganen (milt en maag) dus ontzettend af. Dit betekent ook weer dat er veel energie gebruikt wordt om je lichaam op temperatuur te houden en om je vertering goed te laten verlopen (je darmflora wordt aangetast). Bij een slechte vertering worden vitamines en mineralen minder goed opgenomen. Een niet te onderschatten factor als het gaat om je weerstand! Onder suiker verstaan we met name de witte suiker, maar ook alle suikeralternatieven (zoals honing, rietsuiker, stevia, oerzoet en zelfs een overmaat aan vruchtensuikers) en verborgen suikers hebben bij overmaat hetzelfde effect. Als je kinderen trek hebben in zoet is dat helemaal goed, zoet ontspant! Maar denk dan eens aan zoete en thermisch warme/neutrale/verfrissende groenten: een variatie van (eventueel) geblancheerde worteltjes, gestoomde pompoen of paprika en een beperkte hoeveelheid: rozijntjes, abrikoosjes, peer of appel. Als je mijn blog gelezen hebt over exotisch fruit, kun je hier zelf wel invullen of dat wel of niet wenselijk is :)
B) Overmaat aan melkproducten. Melk is na het derde levensjaar slecht verteerbaar voor ~70% van de bevolking. We missen namen het enzym lactase om de lactose af te breken. Met of zonder lactose werkt (koe)melk ook dampvormend: ze vormen slijm, de energiestroom wordt geremd en er hoopt zich vocht op in de weefsels en organen. Daarnaast tast melk het immuunsysteem aan doordat de eiwitten als te grote stukken in de darmen aankomen. Melk is daarnaast ook thermisch verfrissend en zorgt bij een overmaat dus voor een verminderde miltfunctie en dus een verslechtering van de spijsvertering.
C) Overmaat aan brood: brood en (witte)meelproducten in het algemeen zijn zwaar verteerbaar en leiden daarom eveneens tot dampvorming. Met name witte meelproducten bevatten daarnaast vaak transvetten, toegevoegde suikers, tarwebloem en tarwegluten. Deze tasten de darmwand aan en belasten daarmee het immuunsysteem. Tarwe is daarnaast thermisch verfrissend en belast dus bij een overmaat de Milt en werkt het opslaan van afvalstoffen daarmee in de hand. Bij mijn dochtertje probeer ik daarom (naast wat brood) ook regelmatig wat alternatieven mee te geven in haar broodtrommeltje. Denk aan een gekookt eitje, wat (glutenvrije) pastasalade en wat groenten/fruit. De combinatie van brood met andere voedingsmiddelen maakt het al beter verteerbaar. En nog een tip: gooi de margarine maar weg en gebruik de ouderwetse roomboter!
Als derde sta ik kort stil bij Omgeving. Ook bij kinderen speelt de omgeving en life style een belangrijke rol voor de werking van het afweersysteem. Klimaatfactoren kunnen een rol spelen: koude wind bij een onbeschermd lichaam of optrekkende kou kunnen ervoor zorgen dat het miltvuurtje geblust wordt en bepaalde organen kunnen worden “aangevallen” wat tot allerlei spijsverteringsklachten kan leiden. Een verlaagde weerstand maakt je uiteraard meer vatbaar voor klimaatfactoren. Maar denk ook eens aan emoties: je niet goed kunnen uitdrukken of veel stress in je huiselijke of schoolomgeving kan destructief werken voor de gezondheid. Een overmaat aan emoties kan het interne evenwicht verstoren. Alle typen emoties kunnen bij overmaat volgens de 5 elementenvoeding een ander type orgaan aantasten. Je kinderen leren om emoties onder woorden te brengen kan daarom een essentiële vaardigheid zijn voor het behoud van gezondheid op een langere termijn. En last but not least: voldoende beweging. Beweging zorgt voor een goede circulatie van het Qi (lichaamsenergie) in het lichaam wat de werking van alle organen ten goede komt en damp afvoert! Daarnaast creëert bewegen ook weer nieuwe energie! Dus lekker zelf op de fiets naar school in plaats van in de bakfiets!
Herken je de snotneus? Wellicht dat bij het lezen van deze blog al ergens een belletje is gaan rinkelen. Het staat je vrij om eens te experimenteren met bovengenoemde tips. Veel succes!
Stay Healthy en tot de volgende blog!
Groetjes,
Jeroen