Deze tijd van Corona vraagt veel van ons allemaal. Met name in die tijd dat de kinderen niet naar school konden maar er ook gewerkt moest worden kon dit leiden tot de nodige frustraties in huis. Je komt dan al oververhit van je zolderkamertje af en eenmaal beneden gekomen merk je dat de boel ook nog eens op stelten staat. Dan vergt het wel het nodige van je zelfbeheersing om niet uit je slof te schieten.
Iedereen heeft wel momenten waarop hij of zij meer gefrustreerd is, het lontje net even wat korter is en een woede uitbarsting net even wat meer op de loer ligt. Als we dit opmerken bij iemand in onze omgeving wordt nog wel eens de vraag gesteld: vooruit, wat heb je op je lever? Oftewel je merkt dat iemand iets dwarszit waardoor iemand prikkelbaarder is. Dan kan het vaak helpen om die persoon zijn emoties uit te laten spreken: we noemen dat ook wel ‘gal spuwen’.
Ooit afgevraagd waar die twee spreekwoorden vandaan komen? Het is vast geen toeval dat lever en gal beiden gebruikt worden in uitspraken gerelateerd aan woede of frustratie? In dit blog daarom meer aandacht voor je lever, hoe het kan komen dat je lever niet goed functioneert, welke problemen dit met zich mee kan brengen en wat je er aan kan doen, zeker nu het weer voorjaar begint te worden.
Bekeken vanuit de westerse geneeskunde heeft de lever 2 belangrijke functies: 1) het filteren van de voedingsstoffen uit het bloed die via de poortader vanuit de darmen bij de lever terecht komen. En 2): het produceren van gal. Gal speelt een belangrijke rol bij het verteren van vet in de darmen en bij de uitscheiding van schadelijke stoffen. Hiermee speelt de lever dus een belangrijke rol in het stofwisselingsproces; het proces dat ons voedsel omzet in energie(!) en levend weefsel(!).
Vanuit de 5 elementenvoeding gekeken zien we ook dat de functies van de lever met name samenhangen met bloed en energie: de lever slaat het bloed op en regelt daarmee het bloedvolume overal in het lichaam op elk moment, en de lever verzekert de vrije circulatie van energie (Qi) door het lichaam. Met deze laatste functie worden ook alle andere organen met voldoende energie voorzien zodat zij naar behoren hun eigen functie kunnen uitoefenen. De vrije circulatie van Lever Qi is daarmee bepalend voor:
- de productie van gal (en daarmee het uitscheiden van schadelijke stoffen en het kunnen verteren van vetten),
- je spijsvertering (als maag en milt niet optimaal werken kan men last krijgen van o.a. boeren, zure oprispingen, opgeblazen buik, maar ook diarree of juist constipatie)
- en last but not least: (daar heb je hem): je emotionele toestand. Als de lever Qi vrij circuleert dan is het emotionele leven gelukkig, als de lever Qi stagneert is er sprake van emotionele frustratie, woede of zelfs depressie. Dit is een wederzijdse relatie: een geblokkeerde lever functie leidt tot meer frustratie, maar frustratie leidt omgekeerd ook tot een lever Qi stagnatie (verstoring van het vrije stroming van lever Qi).
Verstoring van de vrije circulatie van energie is één van de meest voorkomende syndromen in het westen. En we weten dat deze verstoring verder nadelige gevolgen kan hebben voor de werking van spieren en pezen (bv tintelingen en krampen of vastzittende nek of schouders), je nagels (bv droog en broos), je ogen (bv droog, last van duizeligheid of vlekjes voor de ogen zien) en vermoeidheid of hoofdpijn/migraine kan veroorzaken. Verder is een disbalans in de lever te herkennen aan: snelle veranderingen zoals huiduitslag die snel op komt, plotselinge tinnitus (piep in je oren) en plotselinge woede uitbarstingen.
Je zult wellicht denken: leuk Jeroen, veel informatie, maar wat kan ik daar nou mee? Nou, de juiste voeding en aandacht voor de juiste lifestyle kunnen helpen om je lever Qi weer vrij te laten stromen. Daarnaast is het weer voorjaar (joehoe!). Het perfecte moment om je lever te ontgiften voordat je weer lekker actief wordt op je werk, met sporten of in de tuin. In het voorjaar komen namelijk allerlei jonge plantjes en kruiden omhoog, alles begint weer te groeien en te bloeien, en die jonge verse blaadjes zijn perfect om je lever te ontgiften! Denk dan aan blaadjes van:
- de brandnetel
- de paardenbloem
- de dovenetel
- de radijs
Blaadjes van deze plantjes, kun je gewoon aan het einde toevoegen aan de soep die je maakt en dit kort laten meekoken (1 a 2 minuten). Voor paardenbloemblaadjes en brand/dovenetels zul je wel eerst naar buiten moeten want deze zijn in de winkel niet te verkrijgen. Neem een schaartje mee en een zakje en verzamel daar je blaadjes in. Je kunt een tuinier handschoen meenemen als je bang bent voor de prik van de brandnetel. Maar als je voorzichtig bent is het ook zonder een handschoen te doen. Mijn tip is om er een lange wandeling van te maken, zeker als je één van de bovengenoemde symptomen herkent, want een stevige wandeling helpt namelijk ook om je lever Qi weer vrij te laten stromen.
Mocht je willen gaan voor een simpel te maken maar echt lever ontgiftend paardenbloemsoepje, dan hieronder het recept:
Hout: 2 theelepels citroensap (liefst van een bio citroen)
Vuur: 2 of 3 handjes paardenbloem blaadjes, paar kleine stukjes geraspte citroenschil (liefst van een bio citroen)
Aarde: 3 à 4 vers gesneden wortels, 4 à 5 aardappelen, 2 eetlepels (extra virgin) olijfolie, 2 afgestreken eetlepels bio groenten bouillon of 1 bouillonblokje, 2 handjes zonnebloempitten.
Metaal: een halve ui, 1 laurierblad, snufje zwarte peper.
Water: 1l water en een snufje zeezout
De eenvoudigste manier van bereiden:
Was de groenten, schil de aardappel (indien nodig), en snij alle groenten in stukjes. Doe alle ingrediënten in een pan, behalve de olijfolie, citroensap, paardenbloemblaadjes, peper en zout. Laat 15 minuutjes koken, en voeg dan nog 2 minuten de paardenbloemblaadjes toe.
Rooster ondertussen de zonnebloempitten in een droge pan met matig vuur tot ze een licht bruine kleur hebben. Zet het vuur onder de soep af, voeg 2 eetlepels olijfolie toe en breng op smaak met citroensap, zout en peper. Voeg nu ook de geroosterde zonnebloempitten toe. Even roeren, laat de soep nog even trekken en verwijder daarna het laurierblad. Zoek een plekje in de voorjaarszon en .... Smakelijk!
Heb je de wandeling in je benen en de soep achter de kiezen, blijf dan nog even rustig zitten en denk even na over wat jou nog allemaal bezig houdt. Welke emoties heb jij eventueel onderdrukt, of welke verlangens of frustraties heb jij die je nog niet hebt uitgesproken? Vooral onderdrukte emoties kunnen op langere termijn leiden tot lever Qi stagnatie en allerlei klachten veroorzaken. Dus wat je ook bezig houdt en om wie het ook gaat: overweeg het op een nette en rustige manier bespreekbaar te maken. Spuug je gal, of misschien beter gezegd: Lucht je lever! en zorg op die manier voor een mooie start van jouw voorjaar!
Geniet van de eerste warme en zonnige dagen en stay healthy!
Jeroen
p.s ben je benieuwd naar de staat van je eigen lever en of jouw Qi nog vrij stroomt? Check dan hier mijn voedingsconsult