Een tijdje geleden sprak ik een cliënt die met de volgende overtuiging kampte: “granen zijn een dikmaker”. Een overtuiging waar deze cliënt van huis uit mee was opgevoed en wat ervoor zorgde dat granen maar mondjesmaat op het menu stonden en de focus dus meer uit ging naar andere vormen van koolhydraten zoals groenten en fruit. Maar was deze overtuiging terecht of was dit een belemmerende gedachte die uiteindelijk zelfs ten koste ging van de gezondheid van deze persoon?
Het antwoord op deze vraag is volledig afhankelijk van het stofwisselingstype van deze persoon, want iedereen is van binnen anders en heeft dus een andere voedingsmix nodig. En welke uitwerking voeding op jouw heeft is altijd volledig afhankelijk van je stofwisselingstype.
Granen is het type koolhydraten waar brood onder valt. Ook pasta, rijst en couscous worden van granen gemaakt. Ze bevatten veel zetmeel en worden door het lichaam snel afgebroken in suikers. Bij granen kun je denken tarwe, rogge, gerst, haver, mais etc. Ook zaden worden vaak onder de granen geschaard vanwege hun hoge percentage aan koolhydraten. De oermens had geen granen ter beschikking. Over het algemeen wordt gezegd dat granen pas in grotere hoeveelheden beschikbaar kwamen toen stammen zich (zo’n 7000 jaar geleden) meer gingen vestigen en met landbouw begonnen. Deze volkeren zijn vanaf die tijd steeds meer granen gaan nuttigen. En de mensen voor wie dat goed was wisten zich voort te planten. Zo ontstond in een notendop het koolhydraattype stofwisseling.
In het voedingsadvies traject besteed ik uitgebreid aandacht aan het vaststellen van het stofwisselingstype en zo kwam ik er al gauw achter dat er bij mijn cliënt een duidelijke neiging was naar het koolhydraat type stofwisseling. Een koolhydraat type stofwisseling verdient zijn naam aan het feit dat deze persoon van alle stofwisselingstypen de meeste koolhydraten nodig heeft per maaltijd voor een optimale gezondheid en prestaties. Iemand met deze stofwisseling heeft in dit geval altijd voldoende groenten en granen nodig per maaltijd. Opgeteld tot wel 60% (zie visualisatie).
Binnen het adviestraject besteedde wij vervolgens uitgebreid aandacht aan de fine tuning. Want ook de verdeling groenten/granen per maaltijd staat niet op voorhand vast. Een goed uitgangspunt is 50% - 50%, maar de verschillen per persoon kunnen bij een koolhydraattype behoorlijk oplopen (zie visualisatie). Ik heb de cliënt een aantal finetuning oefeningen meegegeven en werd regelmatig op de hoogte gebracht van de bevindingen. Luisteren naar je lichaam is hierbij ontzettend belangrijk. Je leert gedurende het traject namelijk de signalen van je lichaam te herkennen op het moment dat een maaltijd jouw voldoende verzadiging, energie en concentratie geeft. Trust your gut.
Bij granen is het verder van belang dat je ze goed kan verteren. Dit hangt natuurlijk af van jouw stofwisselingstype, maar ook van jouw verteringsenergie. Het verteren van rauwe granen kost bijvoorbeeld aanzienlijk meer verteringsenergie dan bereide granen. En als jouw Milt energie aan de lage kant is (gebrek aan enzymen) en je maagdarmkanaal niet naar behoren functioneert verteer je een groot deel van jouw voedsel niet naar behoren. Dit leidt tot een opslag van afvalstoffen, wat een reden kan zijn dat granen voor jou daadwerkelijk een dikmaker zijn. Bij mijn cliënt was er inderdaad sprake van een aanzienlijke Milt Qi deficiëntie. Het werken aan verteringsenergie werd dus een belangrijke stap op de weg naar lekkerder in je vel voelen en meer energie. Daarnaast besteedde we uitgebreid aandacht aan de voor mijn cliënt juiste graankeuze (gluten bevattend ja/nee, volkoren/wit, etc.)
Al snel werd het duidelijk dat we de goede weg gekozen hadden. Mijn cliënt voelde zich veel energieker en de lange lijst met fysieke kwaaltjes werd steeds korter. Daarnaast raakte mijn cliënt geleidelijk aan ook steeds meer kilo's kwijt. Mijn cliënt voelde aan dat zij granen echt nodig had in haar maaltijd en had door de fine tuning een goed beeld gekregen van hoe een gemiddelde maaltijdverdeling er voor haar uit moest zien. Een verdeling die niet strookte met de overtuigingen die bestonden aan het begin van het traject. Een nieuw inzicht dus gebaseerd op je eigen ervaring en eentje waarvan ze haar leven lang profijt van zal hebben. Granen waren voor mijn cliënt dus geen geen dikmaker.
Voor een eiwit/vet type had deze maaltijdverdeling een totaal omgekeerd effect gehad. Aangezien granen en zeker de witte meelproducten (Zie blog: de broodladder) snel afbreken in suikers komt er bij mensen met een eiwit/vet type stofwisseling snel een grote hoeveelheid suiker in de bloedbaan wat leidt tot het vrijmaken van veel insuline vanuit de alvleesklier. Dit kan direct leiden tot een verhoogde vetopslag en problemen als een schommelende bloedsuikerspiegel en snel optredende vermoeidheid. Maar wat nog erger is: een overmaat aan insuline afgifte kan op den duur leiden tot een groot aantal uiteenlopende welvaartsziekten. Granen zijn voor dit type dus sneller een dikmaker, en dat is helaas alleen nog maar het begin van de problemen.
Of granen een dikmaker zijn? Het blijft dus per persoon verschillend. Maar gelukkig zijn er manieren om de voor jou geschikte hoeveelheid te achterhalen en de vertering ervan te verbeteren.
En hoe zit het bij jou? Wat is jouw ervaring met granen? Laat het mij gerust weten!
Tot ziens bij mijn volgende blog.
En in the meantime… Stay Healthy!
Groetjes,
Jeroen